Wprowadzenie
Zrozumienie metryk związanych z podażą kryptowalut jest kluczowe dla każdego inwestora i entuzjasty rynku blockchain. Trzy podstawowe wskaźniki — Max Supply, Total Supply i Circulating Supply — pomagają ocenić podaż tokenów, potencjalną inflację oraz długoterminowy wpływ podaży na cenę danego aktywa. Wartości te można poznać bezpośrednio na stronach związanych z danym projektem kryptowalutowym lub specjalistycznym serwisie internetowym, który zajmuje się zbieraniem i przetwarzaniem danych o projektach kryptowalutowych (np. CoinMarketCap.com, skrócie CMC). Dobrze jest się zapoznać z metodologią pozyskiwania danych w takim serwisie i definicjami metryk, ponieważ mogą się one nieco różnić. Szczególnie trudne może być zbieranie informacji o kryptowalutach, które egzystują na kilku blockchain jednocześnie, a ich przechodzenie pomiędzy nimi jest związane ze spalaniem wartości w jednym i tworzeniem nowych tokenów w drugim blockchain za pomocą specjalnych bramek. Jednak obecnie najpoważniejsze kryptowaluty są ściśle związane ze swoim natywnym blockchain, a w nim i w jego oprogramowaniu zawarte są wszystkie dane potrzebne do uzyskania wartości metryk podaży.
Definicje metryk
| Metryka | Definicja |
|---|
| Max Supply | Maksymalna liczba tokenów, która kiedykolwiek może istnieć w danym projekcie. |
| Total Supply | Całkowita liczba tokenów wyemitowanych do tej pory (zarówno w obiegu, jak i zablokowanych). |
| Circulating Supply | Liczba tokenów aktualnie dostępnych w obiegu i możliwych do kupna/sprzedaży. |
Różnice między Max Supply, Total Supply i Circulating Supply
| Cecha | Max Supply | Total Supply | Circulating Supply |
|---|---|---|---|
| Obejmuje spalone tokeny | ❌ | ❌ | ❌ |
| Obejmuje zablokowane tokeny | ✅ | ✅ | ❌ |
| Tokeny w obiegu | ✅ | ✅ | ✅ |
| Może być nieskończony | ✅ (np. Ethereum, Solana) | ❌ | ❌ |
| Zastosowanie w analizie | Długoterminowe prognozy, inflacja | Ocena podaży potencjalnej | Obecna kapitalizacja rynkowa, płynność |
Zablokowane tokeny są to tokeny oficjalnie wyłączone z obiegu w procesie zabezpieczania blockchain protokołem Proof of Stake lub innym procesie wspieranym przez sam blockchain.
Uwaga: Max Supply nie zawsze jest znane
W niektórych projektach kryptowalutowych Max Supply nie jest określony i teoretycznie może być nieskończony. Dotyczy to m.in.:
- Ethereum (ETH) – nowe ETH są emitowane jako nagrody dla walidatorów w mechanizmie konsensusu Proof of Stake (nagroda za staking).
- Solana (SOL) – podobnie jak ETH, nowe tokeny są emitowane jako nagrody za walidację transakcji i zabezpieczanie sieci.
W takich przypadkach projekt ustala roczną inflację lub mechanizm emisji tokenów, zamiast sztywnego limitu podaży.
Do czego służą te metryki?
Metryki podaży kryptowalut są używane w różnych analizach i decyzjach inwestycyjnych:
- Obliczanie kapitalizacji rynkowej:
Kapitalizacja = Cena × Circulating Supply
Pomaga określić wielkość projektu na tle innych. - Ocena inflacji:
Porównując zmiany Total Supply i Max Supply, można ocenić tempo przyrostu podaży. - Analiza fundamentalna:
Projekty z ograniczoną podażą (np. Bitcoin) mogą być postrzegane jako bardziej deflacyjne niż te z nieskończoną emisją. - Planowanie długoterminowe:
Max Supply pozwala inwestorom ocenić, jak podaż może wpłynąć na cenę w przyszłości (np. po halvingach Bitcoina).
Skąd pochodzą te dane?
Najczęściej dostawcami danych o podaży są sami autorzy projektów kryptowalut, fundacje wspierające rozwój blockchain lub inne osoby, które zgłoszą się do serwisów agregujące dane o kryptowalutach, jak CMC. Serwisy te powinny weryfikować dane otrzymywane dane na temat Max Supply, Total Supply i Circulating Supply. Szczególnie wskaźnik Circulating Supply (CS) jest wrażliwy na manipulacje i powiększanie, wpływa bowiem na bardzo istotną metrykę Market Cap (MC), która często jest używana do porównywania wielkości i tym samym ważności projektów kryptowalutowych. Tokeny „krążące w obiegu” są podzbiorem Total Supply, czyli wszystkich dotąd wyemitowanych monet z odjęciem:
- puli zarezerwowanych dla deweloperów i objętych procesem „Vesting/Unlocking”
- puli na airdrop oraz fundusze celowe
- zamkniętych transakcji i umów
- monet zablokowanych jako staking na zabezpieczenie protokołu.
Niektóre wartości da się łatwo zweryfikować (zabezpieczenie protokołu PoS blockchain), inne musi ujawnić sam autor projektu. Dlatego wyniki CS i MC mogą różnić się w zależności od serwisu agregującego. Pod tym adresem: https://support.coinmarketcap.com/hc/en-us/articles/360043396252-Supply-Circulating-Total-Max znajduje się opis metod weryfikacji stosowanych w CMC.
Niejednoznaczności w Max Supply
Spalanie kryptowaluty to celowy proces wysyłania wartości na adres w blockchain, z którego nigdy więcej nie będą mogły być pobrane. Mogą to zrobić zwykli użytkownicy, ale najczęściej jest to proces uruchamiany przez organizację nadzorująca lub mechanizm wbudowany w samo oprogramowanie węzłów w celu ograniczenia podaży kryptowaluty i sterowania inflacją. W protokołach blockchain opartych o konsensus Proof Of Stake ogranicza się wysokość w ten sposób wysokość nagród za zabezpieczanie sieci. Powody niszczenia tokenów mogą być różne, ale zwykle posiadacze danej kryptowaluty uznają go za korzystny, bo zwiększa wartość jednostkową tokena poprzez ograniczenie ogólnej podaży. To, że oficjalnie spalone (zlikwidowane) tokeny powinny być odejmowane z puli wskaźnika Circulating Supply oraz Total Supply nie budzi żadnych wątpliwości – ponieważ zostały zniszczone, nie mogą być przedmiotem żadnej transakcji. Natomiast w przypadku metryki Max Supply, Większość źródeł wyraźnie rozróżnia maksymalną podaż (Max Supply) jako teoretyczny, niezmienny limit tokenów, które mogą być w ogóle wygenerowane w protokole, od całkowitej podaży (Total Supply) i podaży w obiegu (Circulating Supply), które odnoszą się do liczby tokenów już wyemitowanych i dostępnych na rynku. Natomiast w przypadku serwisu CoinMarketCap, jest taka definicja, która w której odejmuje się zniszczone tokeny:
„Najlepsze przybliżenie maksymalnej liczby monet, które będą istnieć w najbliższym okresie istnienia kryptowaluty, pomniejszone o wszelkie monety, których spalenie jest weryfikowalne. Jest to również znana teoretyczna maksymalna liczba monet, które można wybić, pomniejszona o wszelkie monety, których spalenie jest weryfikowalne.”
Z drugiej strony, przykładowo, Bitcoin (BTC) ma maksymalną podaż 21 milionów BTC, co oznacza, że żadne dodatkowe Bitcoiny nie mogą zostać utworzone po osiągnięciu tego limitu. Jeżeli stworzylibyśmy publiczny adres bez klucza prywatnego do procesu i zniszczyli jednego „oficjalnie”, to czy Max Supply wynosiłby 20999999 BTC? Raczej nie, dlaczego więc serwis CMC stosuje taką metodologię? Prawdopodobnie ze względu na inną metrykę Fully Diluted Valuation (FDV), gdzie FDV = Max Supply x cena rynkowa. FDV, czy pełne rozwodnienie waluty, ma wskazywać potencjał projektu do inflacji i utraty w przyszłości. Do tego celu lepiej używać Max Supply bez spalonych tokenów, które nie istnieją i nie mają potencjału inflacyjnego. Dlatego być może konieczne jest rozbicie metryki Max Supply na dwie różne, aby lepiej oddać tą różnicę lub przenieść odejmowanie spalonych tokenów w formule FDV. Na dzień dzisiejszy należy zwracać uwagę, jak wartość Max Supply definiuje konkretny serwis źródłowy.
Podsumowanie
Zrozumienie różnic między Circulating Supply, Total Supply i Max Supply jest niezbędne do przeprowadzenia świadomej analizy kryptowalut. Każda z tych metryk pełni inną funkcję i dostarcza cennych informacji o podaży danego aktywa. Dla projektów z nieograniczoną emisją szczególnie ważne jest śledzenie wskaźników inflacyjnych i polityki monetarnej danego blockchaina.
Dodaj komentarz